Autor: Dopamina

Opublikowane w

Szkoła na OP@K

Wszystkich dąbrowskich Nauczycieli zapraszamy do grupy, w której dzielimy się pomysłami, inspiracjami i doświadczeniami związanymi z pracą zdalną. Chcemy stworzyć przestrzeń, w której wspólnie wymyślimy, jak to zrobić, żeby nie sprowadzała się ona tylko do wysyłania przez dziennik elektroniczny zadań i ćwiczeń. Wkraczajcie, zapraszajcie Nauczycieli ze swoich szkół.

Szkoła na OP@K – klik!

Dziękujemy w imieniu Dopamina Lab

Wizja:
Szkoła – przyjazna przestrzeń realizująca ideę edukacji opartej na relacjach, zorientowana człowieka (małego i dużego), w której dorośli i dzieci/młodzież działają wspólnie w partnerskiej relacji „mistrz”- „mistrz”. Szkoła pełna życia, której istotnym elementem jest kultura uczenia się a nie nauczania. Szkoła, w której uczniowie przejmują odpowiedzialność za własną naukę.

Szkoła na OP@K – szkoła uczenia się Tu i Teraz, szkoła wspólnych poszukiwań, szkoła wyzwań, szkoła pytań i wielu różnych dróg poszukiwania odpowiedzi, szkoła „wspólnego z uczniami levelu”, platforma autentycznej wymiany doświadczeń i wiedzy oraz sieć współpracy, szkoła kombinowania, próbowania, doświadczania, szkoła w drodze, szkoła inspiracji, nauki i zabawy.. przestrzeń, możliwości i szans oraz czas na dostrojenie się na odbiór i nadawanie na uczniowskich falach (każdy w swoim tempie i w odniesieniu do własnych potrzeb)..

Bo zabawa to najwyższa forma nauki. (A.Einstein)
Bo nauka jest zawsze aktem woli..

#budzącesięszkoływdg
#zadajezgłową
#zostajewdomu
#uczymysięuczyć
#dzieciństwotoniewyścigi

Opublikowane w

„Nie rób byle czego, już lepiej stój i patrz.”

Możesz…

Nowe budzi lęk. Zmiana często przeraża. To całkiem naturalne, bo potrzeba bezpieczeństwa i związanej z nim przewidywalności jest jedną z podstawowych potrzeb, które domagają się zaspokojenia od pierwszych sekund naszego życia.

Ostatnie dni przyniosły wiele nowego i zupełnie nieoczekiwanego. Nie byliśmy na to wszystko przygotowani. Czy to źle?

Myślę sobie, że ani źle ani dobrze. Po prostu tak też bywa, że kompletnie nie wiemy, co robić, choć bardzo chcielibyśmy wiedzieć. Chcielibyśmy być przygotowani na to, że szkołę zamknięto. Uczniowie zostali w domu i wszyscy zostaliśmy na różne sposoby wybici ze znanego schematu funkcjonowania.

I teraz trzeba się jakoś w tej sytuacji odnaleźć. Trzeba podjąć decyzję i jakiekolwiek działania… Trzeba się skonfrontować z zupełnie nową rzeczywistością…

A gdyby tak zobaczyć w tym wszystkim szansę?

Szansę na coś jakościowo lepszego?

Szansę na pozytywny obrót spraw?

Łatwo napisać! Wszyscy słyszeliśmy gdzieś, kiedyś, za górami, za lasami, że czasami jakiś człowiek traci świetnie płatną pracę, a potem – po okresie rozpaczy – wchodzi na nową, lepszą i bardziej satysfakcjonująca dla siebie drogę. Tak, to są te wszystkie historie z rodzaju: nie ma tego złego… …i z pewnością przytrafiają się raz na milion lat.
I z pewnością nie nam.

Co przytrafi się nam? Jak to wszystko się potoczy? Jak się skończy? Jak zrealizujemy materiał? Jak oni zdadzą egzaminy? Jak się tego nauczą? Jak?

Nie wiesz jak? Ja też nie wiem i mam takie poczucie, że jest nas więcej.

I dlatego proponuję, żeby przez chwilę w tym stanie pozostać. Wziąć spokojny i lekko wydłużony wdech, a z wydechem pomyśleć sobie „nie wiem, co robić”.

Tak, możesz nie wiedzieć. Możesz iść do lasu, z dala od ludzi i chodzić sobie w towarzystwie tej myśli. A może towarzyszy Ci też lęk? Dobrze, zauważ go. Lęk potrzebuje zostać zauważony. Stawiając kolejne kroki na leśnej ścieżce, poczuj, że się boisz, że czujesz się niepewnie, że może nie masz jeszcze pomysłu. JESZCZE nie masz. Tak jest na ten moment.

Ta zmiana może być szansą i okazją do kolejnej – jakościowej zmiany  w naszym życiu (lub jakimś jego obszarze). Może, ale nie musi. To Ty możesz nadać jej taki sens. Teraz, kiedy Twoi uczniowie są w domach. Kiedy nie są zbici w jedna „masę”, która nazywa się „IIIXYZ”, ale są pojedynczymi ludźmi i każdy z nich siedzi teraz w domu, a w odróżnieniu od szkolnych ławek i krzeseł, każdy z tych domów jest kompletnie inny. Może na kolejnym spacerze pomyślisz o nich? Jacy są? Czym Cię zaskoczyli? Kiedy najbardziej Cię złoszczą? Co robią wtedy? A co Ty robisz?

Nie myśl o tym, jak odpowiesz KOMUŚ na te pytania. Odpowiedz tylko SOBIE. Odłóż na bok podręcznik i pomyśl o swoim przedmiocie: co Cię w tej dziedzinie najbardziej kręci? O czym najchętniej i z entuzjazmem opowiedziałbyś innym ludziom? Czym lubisz się dzielić? Na czym chętnie zatrzymałbyś się dłużej, gdyby tylko było więcej czasu? Nie śpiesz się z odpowiedziami.

Odpowiedz tylko sobie.

Każda zmiana pociąga za sobą kolejną, ale potrzeba na nią miejsca. Potrzeba się zatrzymać. Bez oczekiwań, przewidywania i „wszystkowiedzącej” głowy.

To dobry moment: nie pędzisz od klasy do klasy. Nie stoisz przed rozwrzeszczaną grupą uczniów. Spróbuj odłożyć na chwilę automatycznego pilota. Wyjdź ze swojego dotychczasowego działania. Wyjdź na spacer do lasu. Albo do drugiego pokoju. Nie podejmuj przez chwilę działań ani decyzji. Bądź.

Bądź z tym wszystkim, co w sobie teraz nosisz.

„Nie rób byle czego, już lepiej stój i patrz”.

Marta

fot. shutterstock

Opublikowane w

ZdajZdalDemia

Muszę się wziąć za siebie i pracować nad wewnętrzną równowagą. Jestem w stanie każdą swoją wypowiedź zacząć bowiem od „dobra, kurwa, bez przesady”. To pierwsze zdanie tutaj, to w sumie też jest zmyłka. Bo ważniejsze jest to drugie…

Okazało się bowiem nagle, że w kwestii „pandemia/szkoła” najważniejszą i kluczową sprawą jest opanowanie przez uczniów materiału. Czy może raczej zrealizowanie przez nauczycieli podstawy programowej (bo to niekoniecznie na jedno wychodzi, wiadomo – papier wszystko przyjmie). Czy może też – udowodnienie przez ministerstwa/system (nazywajcie to jak chcecie), że wszystko funkcjonuje jak należy. No więc mam całkowicie odmienne zdanie (i postaram się krótko; edit: teraz już wiem, że mi się nie udało).

Po pierwsze – trąbi się wszem i wobec, że teraz wszystkie lekcje mają się odbywać online. I że się problem pojawił, bo nauczyciele są do tego nieprzygotowani i jak to jest możliwe? No a jak mają być, skoro do tej pory nikt tego od nas nie wymagał, skoro szkoły  są niedoinwestowane, więc używanie multimediów odbywa się najczęściej w ramach lekcji pokazowych lub podczas tzw. hospitacji (dziś mówimy „obserwacji”)? Dołóżcie do tego zakaz używania telefonów w szkołach i na lekcjach (a to naprawdę jest zajebiste narzędzie, używam na bieżąco). Dołóżcie do tego demonizowanie mediów społecznościowych i – mojego ulubionego – „spoufalania się” z Uczniami i wyjdzie na to, że jedynym kanałem kontaktu jest dziennik elektroniczny (tam, gdzie jest… …bo tam, gdzie go nie ma, pozostaje poczta polska lub pantoflowa) i macie niemal komplet. Teraz się wszyscy będą na szybko uczyć, jak uczyć zdalnie. Na czasie i na czas.

Bo nagle akcja sprowadza się do tego, że nauczyciele (a przynajmniej spora ich grupa i niemal ze wszystkich przedmiotów; co z religią, jestem ciekaw?) nadsyłają Uczniom/Rodzicom mejle typu – „proszę omówić dział 27 i zrobić ćwiczenia ze strony 60-79”. Póki co pominę sprawę, że  – proszę sobie wyobrazić 15 takich mejli i pracującego rodzica. Albo to, że w necie pojawiają się informacje, że nauczyciele wysyłają grafik odpytywania przez telefon. Jak nie odbierzesz dwa razy – kapa. Pamiętacie to powiedzenie – masz tak umieć tabliczkę mnożenia albo Inwokację, żebyś ją umiał wyrecytować, jak cię obudzę w środku nocy? Pomijam milczeniem. Albo nie – [złowieszczy rechot].

 I ja wiem, że to jest sprawa mocno wielowarstwowa, bo  rząd pozoruje, że wszystko funkcjonuje i dlatego będzie rozliczał, bo nie ma innych narzędzi, jak nacisk, więc napiera na kuratoria, kuratoria na dyrekcję, dyrekcja na nauczycieli, nauczyciele przy pomocy rodziców na uczniów, ale… …czemu nikt nie powie – „Dosyć, kurwa mać! Oraz stop! Istnieją granice tej paranoi!”? …pomijam…

…bo jednak przede wszystkim jest to – moim skromnym zdaniem – strzał w kolano. Strzałami właściwie. W kolana właściwie. Serią.

Z jednej strony bowiem – ktoś może dojść do wniosku i trudno mu będzie odmówić racji, że szkoła/nauczyciele potrzebni nie są. Skoro wszystko można zrobić w domu? Skoro wszystko sprowadza się do odczytania rozdziału i zrobienia ćwiczeń, to po co cała ta otoczka ze wstawaniem na 8, noszeniem tych tornistrów, 45-minutowymi lekcjami itd.? Na marginesie – moja znajoma jakieś dwa tygodnie temu dostała przez rzeczony dziennik mejla/polecenie od pani – „proszę omówić z dziećmi to i to, bo ostatnio mnie nie było, a będzie z tego kartkówka”. Przysięgam, że odpisałbym natychmiast – „nie mam czasu” albo „nie jestem nauczycielem [nazwa przedmiotu] i nie umiem. Z wyrazami szacunku”.

Z drugiej strony – może jest właśnie na odwrót i ci, którzy mają teraz za zadanie z dziećmi nad lekcjami usiąść, docenią, że to wcale nie jest takie łatwe? I że potrzebny jest fachowiec? Oczywiście pod warunkiem, że ten fachowiec nie będzie w szkole robił tego samego, co przez mejl. Czyli zadawał i sprawdzał, często jakże durnymi i nudnymi, zawartymi w podręcznikach, ćwiczeniami. Moja córka zrobiła wczoraj lekcję z jakiegoś tam przedmiotu w 10 minut, wzdychając, że „pffffffff/ojezu… …jakie to jest banalne”. Daję słowo – nic jej to nie dało. Odbębniła te ćwiczenia na szybko i bez emocji, po czym poszła rysować albo oglądać jakieś mjuzikale, czy coś, co ją pobiera na maksa (przy okazji sprawdzała w necie terminy, czy słówka, których nie rozumie i czatowała ze znajomymi).

Wydaje mi się zatem, że aktualna sytuacja może nam także uświadomić, jak wielki sens ma mądrze prowadzona edukacja domowa albo szkolna lekcja. Jak wiele oszczędza się w niej czasu i jak fajnie można się skupić, tylko na najważniejszych aspektach edukacji. Przypominam, że edukacji domowej uczeń realizuje podstawę programową (nie podręcznik!), czyli to co najważniejsze, kwintesencję. I przecież spokojnie można to zastosować teraz – biorę podstawę z danego przedmiotu i według swojego pomysłu i we współpracy z Internetem (jak ktoś ma znajomego przedmiotowca, to jeszcze lepiej) realizuję to, co akurat chcę.

Pomysłu ministerstwa o lekcjach prowadzonych przez TVP nawet nie skomentuję. Wyobrażam sobie tylko, jak przez weekend przygotowują 45-minutowe nagrania wszystkich przedmiotów na wszelkie możliwe tematy (bo przecież uczniowie omawiają teraz różne rzeczy, to jest podobno jakieś 5 mln dzieci), potem puszczają to na kanale, którego młodzi ludzie nie oglądają (a ja np. w ogóle nie mam telewizji), a dzieci siedzą grzecznie i oglądają te wykłady, czy tam chemiczne doświadczenia. Najbardziej sobie wyobrażam lekcje dla technikum albo liceum profilowanego. Nie zapominajmy o tym, że telewizyjni nauczyciele prowadzą lekcje w kominiarkach, bo ich dane – tak jak to było w przypadku podstawy programowej – trzeba utajnić. Pozorowanie działań.

Przede wszystkim zaś i najważniejsze – najbardziej mnie rozwala ta panika. „Ło Jezu, nie zrealizują podstawy programowej!” albo „Ło Matko Bosko, jak oni zdadzą egzamin i maturę?!’.

Serio? To jest teraz najważniejsza rzecz na świecie? A może to jakaś próba udowodnienia, że za coś ci nauczyciele, siedzący teraz w domach, te wypłaty dostaną. Padł taki pomysł, żebyśmy (nauczyciele) zrobili grafik działań i się potem z tego rozliczyli! Nie ma bata oraz niedoczekanie! Jeśli Uczeń nie chce albo ma to w dupie, to ja nie jestem  w stanie (pomijam fakt, że nie mam najmniejszego zamiaru) go do tego nakłonić albo zmusić (przez Internet!). Poza tym wyobrażam sobie sytuację, że mówi – „a ja nie miałem dostępu do sieci”. Albo „nie miałem czasu, bo tata był w trasie i musiałem pomagać mamie”. Albo – „rodzice jak zwykle pili wódkę i nikt mi nie powiedział”.  I co mam wtedy zrobić? Któremu mam postawić jedynkę, a któremu tróję (za starania).

Ad rem – jakkolwiek nie zabrzmi to kontrowersyjnie – najwyżej nie zrealizują tej podstawy! Najwyżej wszyscy zdadzą egzaminy gorzej albo nie będzie ich w ogóle (pamiętacie, jak przy strajku państwo rząd powiedzieli, że nie ma takiej opcji prawnej, żeby przesunąć? Jeśli sytuacja domowych izolacji się utrzyma – ciekaw jestem, co się stanie w tym roku). Ostatecznie zaś  – wszyscy (oprócz uczniów w edukacji domowej, na których miejscu wszystkiego miałbym z tego wszystkiego niezłą bekę) powtórzą klasę. I od tego akurat nikt nie umrze.

Albo jeszcze inaczej – nie zdarzyło się Wam, że nauczyciel chorował dwa/trzy tygodnie? Miesiąc? Bo akurat nogę sobie złamał. Oczywiście, że było to łatane różnymi zastępstwami, ale koniec końców i tak zawsze wszyscy mieli „tyły”. Stało się coś strasznego wtedy?

I ja wiem, że teraz jest inaczej, bo nikt nie wie, jak długo sytuacja potrwa, a no końcu jest przecież klasyfikacja i egzamin, ale – podkreślam jeszcze raz („plany budowy dróg”) – to nie są rzeczy aktualnie najważniejsze.

I jak najbardziej popieram i trzymam kciuki za próby nakłaniania uczniów do samodzielnego działania i uczenia się (z klasami, które uczę zrobiłem to tak – a widzę, że mój kolega po fachu tak samo – że założyliśmy, grupy na fejsbuku, wrzucam tam jakiś tekst/film/obraz, pod którym toczy się dyskusja  -wiadomo, że nie wszystkim się chce i nie wszyscy się udzielają, nic nie poradzę, a finalnie notatki mają uczniowie zamieścić na blogach, które – tak się jakoś złożyło – założyli już w styczniu; jestem w tej szczęśliwej i wyjątkowej – jak zwykle – sytuacji , że to język polski oraz szkoła średnia), niemniej jednak nie wpadajmy w kolejną pułapkę i paranoję.

Bo ja wiem, że – gdyby doszło rzeczywiście do wspomnianej przeze mnie wyżej sytuacji, grozi to bałaganem, chaosem, konsekwencjami prawno-ekonomicznymi, płaczem rodziców, wyciem psów i tak dalej. Ale – jeśli naprawdę mamy teraz na uwadze życie i zdrowie ludzkie – to wszystko ma drugorzędne znacznie.

Na koniec jeszcze jedna uwaga – chyba najistotniejsza jednak – jeśli uczniowie nie będą widzieć sensu tej nauki (powtarzam – realizacja materiału, ocena i egzamin jest motywacją ze świata dorosłych, a uczniów – zwłaszcza młodszych – absolutnie nie dotyczy, są mądrzejsi od nas i dlatego jej nie rozumieją), to nie zrobią w tym kierunku nic. Przy okazji, naprawdę Wam polecam – sprawdźcie akcję dąbrowskiej młodzieży #Zostajewdomu (na fb). Napędzają się sami (znowu wiadomo, że nie wszyscy), sama wrzucają tematy i wątki, sami – może często nieświadomie – się uczą. I myślę sobie, że to jest prawdziwa droga i naprawdę ten kierunek.

Nie zaś wydawane znad głowy okrzyki ojca/matki „ucz się, bo…” …i tu następuje cała gama (de)motywujących stwierdzeń… …ale o tym to już może w następnym odcinku…

Robert

Opublikowane w

Na ściance..

Wspinaczkowej..
Wspinaczka ku górze…

Duży budynek. W nim dorośli i dzieci w różnym wieku wspinają się po ściankach wspinaczkowych. Wspinaczka odbywa się zwykle w parze: wspinający się i asekurujący. Rolą tego drugiego jest zabezpieczanie oraz pomoc przy zjeździe w dół. Moją uwagę przykuwają dzieci, bo o nich myślę ostatnio sporo w kontekście szkoły i edukacji.

Widzę chłopca, na oko 12- letniego. Jest już prawie na szczycie. Widać, że walczy. Jest zmęczony, ale mimo sugestii ojca, nie rezygnuje. Dzieci lubią wyzwania. Lubią sytuacje, w których stawiane przed nimi zadania są wyzwaniami. Tutaj, na ściance wspinaczkowej mogą wybrać stopień trudności i nie wybierają siedzenia na ziemi. Pną się ku górze. Jestem przekonana, że towarzyszy im przekonanie, iż mogą temu wyzwaniu sprostać. Kiedy odpadają od ścianki, otrzymują wsparcie i idą dalej. Zdarza się, że w połowie drogi potrzebują chwilę odpocząć. Zdarza się, że rezygnują wcześniej, nie osiągnąwszy szczytu. Jak inny chłopiec, około 10-letni, którego tata na rezygnację syna reaguje zaciekawieniem („wystraszyłeś się trochę?”) i dumą („dobrze sobie poradziłeś”).

Jeśli nie byliście nigdy w miejscu, w którym spora grupa ludzi wspina się obok siebie, to spróbujcie zobaczyć ten obraz oczami wyobraźni… Każdy z nich idzie wybraną drogą. Każda droga ma zupełnie inny stopień trudności. Każdy jest wspierany w procesie stawiania czoła wyzwaniom. Nikt nie zostaje oceniony, ani skarcony za popełnione błędy. Przecież możesz zawsze spróbować jeszcze raz. Możesz też zostać na poziomie, na który jesteś teraz gotowy. Niektórzy korzystają ze wskazówek asekurującego, choć dominuje jednak model dyskretnego pobudzania do samodzielnego myślenia. Droga obok drogi. Dzieci pną się w górę. Nie na czas. Nie dla nagrody. Nie ze strachu przed karą.

Nie ścigają się ani z czasem, ani z nikim wkoło. Nikt się nie rozgląda na boki. Zresztą nie sposób porównać dwóch zupełnie różnych dróg i dwóch zupełnie różnych wspinaczy. To niemożliwe. Każdy idzie swoim tempem. Choć nikomu nie jest łatwo…

Dzieciństwo to nie wyścigi! Nikomu i niczemu one nie służą. No, chyba że… …ścigamy się z samym sobą. Chyba, że trudność nie jest zagrożeniem, ale WYZWANIEM.

Tylko wtedy dokonuje się rozwój. Tylko wtedy porażka (błąd) staje się okazją do ponowienia próby.

Szkoła może stać się obszarem wyzwań (w wielu przypadkach już tak jest). Warunkiem jest obecność asekurujących nauczycieli, którzy mądrze stawiają kolejne wyzwania i wspierają na drodze ich realizacji. Nauczycieli, którzy nie stoją z „batem” utkanym ze strachu, ale z liną, która nie pozwoli na nieodwracalny upadek.

Nie chodzi, więc o to, żeby dzieci chronić i osłaniać tak często przywoływanym w dyskusjach „kloszem”. One wcale tego nie potrzebują.

Chodzi o to, żeby szkoła była miejscem, w którym uczniowie będą dowiadywać się o swoich zasobach, dzięki którym przebędą swoje drogi, w wyścigu o bycie sobą. Bo tylko odkrycie siebie i podążanie własną, niepowtarzalną drogą daje szansę na prawdziwe poczucie spełnienia w dorosłym życiu.

Marta

#dzieciństwotoniewyścigi

Opublikowane w

Wielka ucieczka

Znajomy mi opowiadał właśnie, że kilkanaście dni temu w pobliskiej szkole kolega jego syna zaplanował sobie ucieczkę z domu.
Jak przystało na 10-cio czy 11-latka zrobił to dosyć porządnie i skrupulatnie – miał plecak z ciuchami, 30 złotych, plan zamieszkania w pobliskim, tak!, kanale czy szałasie oraz niezachwianą wiarę w pomoc kumpli z klasy.
Na planach się, niestety(?), nie skończyło, gdyż – jak powiedział, tak zrobił.

Już widzę Wasze uśmiechy i trzymanie kciuków za zucha, ale fajny chłopak, naczytał się Bahdaja albo obejrzał „Wielką włóczęgę”. Mam złą wiadomość – było inaczej. Pewnego dnia (po otrzymaniu kolejnej pały, bodajże z geografii) nie wrócił po szkole do domu, tylko wyruszył w świat.
Na szczęście jakoś w okolicy wieczora wydygał (jest luty/marzec, jest zimno, jest ciemno – wyobraźcie sobie jedenastolatka w tym kanale, szałasie, czy innym bunkrze), więc skontaktował się z tatą, żeby ten po niego przyjechał.
Co się, oczywiście, stało.
Po powrocie do domu nałożono nań – a jakże! – wszelkie możliwe sankcje i szlabany… Na spotkania z kumplami, konsole, telefony i wszystko… To znaczy wszystko oprócz nauki, bo wiadomo… …nauka jako kara, uwielbiam!

Zanim znowu zaczniecie się śmiać pod nosem oraz wąsem (na przykład – że jaki kraj taka Wielka Ucieczka albo że „ale cipciuś!, kiedyś to się, panie, uciekało i nie było awaryjnego telefonu do mamusi”), warto może pochylić się nad dwiema kwestiami.
Po pierwsze – nad powodem i konsekwencjami, po drugie – nad słynnym zdaniem -”kiedyś tak nie było, ojciec by wtłukł i raz na zawsze by kolesiowi takie pomysły z głowy wybił”.

Trochę się znamy, więc w ciemno możecie strzelać, jaki wskażę powód. Powody właściwie. Dwa. Zresztą – jakie inne powody może mieć jedenastolatek? Szkoła i dom.
I może znowu ktoś wpadnie na pomysł zadrwienia sobie z desperacji wynikającej z kolejnej jedynki z geografii, ale jak do tego dołożymy rodzica, który po raz setny pociśnie ci tekstem (nie wiem, czy tak było, wyobrażam to sobie sobie i teoretyzuję) – „nic nie umiesz, nic nie robisz, jak chcesz skończyć?, nie masz żadnych obowiązków, masz się jedynie uczyć”. Średnio fajnie, co?
A jak sobie dodamy, że „uczyć” w tym wypadku oznacza „dostawać dobre oceny ze wszystkiego /nie dostawać ocen złych z niczego”, to już wcale wesoło nie jest.

Bo, błagam, wyobraźmy to sobie. Postawmy się na miejscu (tego) dziecka. Masz 10 czy 11 lat (pamiętasz w ogóle, jak to było?), wrzucili Cię w jakieś środowisko, narzucili jakieś zasady, chcą, żebyś wszystko (kilkanaście różnych i niemal całkowicie od siebie oderwanych dziedzin, niestety w szkole najczęściej tak się je przedstawia) umiał na ustalonym poziomie (nieważne, że co najmniej połowy z tego nie rozumiesz, nie ogarniasz i jest to jakaś abstrakcja – nikt się nad tym nie będzie specjalnie pochylał, bo goni nas czas, a na końcu jest egzamin), uzasadniają to jakimiś niepotrzebnymi Ci do szczęścia cyferkami (potrzebujesz ich tylko po to, żeby dali Ci spokój). Zatem – czy jest się czemu dziwić? Że wpadasz na tak doskonały pomysł. Że jedyną możliwością wyrwania się z tego kręgu, wydaje Ci się akcja pt. ucieczka z chaty. Tak, wiem – jest jeszcze jedna możliwość, ale ze strachu nie nazywam jej po imieniu (Polska wciąż na drugim miejscu w Europie).
Tak, to się nazywa desperacja.
Bo sobie wyobrażam jeszcze, że nie mam dwudziestu/trzydziestu/czterdziestu lat, całej rzeszy przyjaciół i niekoniecznie wiem (mam) do kogo się zwrócić. Bo nikt nie widzi problemu.

Zarzucicie mi, że jestem niesprawiedliwy. Nie, nie… Wiem, że mamy w szkołach całą armię wychowawców, fachowców, pedagogów, psychologów i – generalnie – mnóstwo ludzi dobrej woli. Naprawdę wiem (nie domyślam się i nie zgaduję – wiem!), że właśnie tacy oni są, że chcą czynić dobrze! Że nie chcą dzieciom/uczniom/ludziom szkodzić. Że chcą im pomagać. Nie znam nikogo, kto chce zaszkodzić dziecku. Jestem rodzicem, pracuję w szkole, uczę polskiego (a przynajmniej się staram).
Nie mamy złych intencji. Problem w tym, że chcemy rozwiązać problem wcale nie tam, gdzie on istnieje. Często nie patrzymy na źródło…
I powtarzamy tym dzieciom – „dasz sobie radę, głowa do góry, zepnij poślady, jak nie ty, to kto?, przecież jesteś zdolny” i inne farmazony oraz puste dźwięki.

A gdybyśmy tak zastanowili się jednak nad istotą?
Czyli – jak to zrobić, żeby nie przychodziła dzieciom/młodzieży do głowy taka myśl w ogóle? Bo może to jest przez presję? Może przez niezrozumienie sensu? A może przez tego sensu brak? A może, może, może…
Nie odpowiemy dziś sobie na to pytanie, nie mam takich inklinacji i nie łudziłem się ani przez chwilę. Ważne, żeby się nad nimi zatrzymać…

Problem w tym, że mam dość słuchania tej pioseneczki o tym, że kiedyś sobie jakoś radzili, a teraz to same miękkie fiutki i na przykład, że wojsko może by ich życia nauczyło. Albo twarda ojcowska ręka.
Niedobrze mi od powtarzania, że świat się zmienił i być może przeżyliśmy bicie linijką po łapach na lekcji i pasem po dupie w domu, a dziś nie można na dziecko krzywo spojrzeć, bo zaraz komisja dyscyplinarna i niebieska karta. Bo wiadomo, że każda przesada jest chora i należy ją tępić, ale z drugiej strony – czy to nasze dostawanie po łapach naprawdę było takie zajebiste? Ach, te nostalgiczne wspomnienia, doprawdy – łezka mi się w dupie kręci…
A przecież – skoro nie jest to ten sam świat, ten sam czas, ten sam człowiek, co kiedyś, to i wrażliwość ma inną.

Narzekamy na to, że są mięciutcy. No są. Ale nie takich ich stworzyliśmy? Nie chuchaliśmy na nasze dzieci, nie chcieliśmy i nie chcemy, żeby im było jak najlepiej w życiu? Nie współtworzymy świata, w którym razem z nimi żyjemy?
No to może zamiast oskarżeń i patrzenia z naszego punktu widzenia – czasem wystarczy odrobina empatii?

…choć nie… …odrobina już chyba nie wystarczy…

                                                                                                          Robert

#DzieciństwoToNieWyścigi

Opublikowane w

Robimy nam PRZESTRZEŃ!

Szanowni Państwo, Drodzy Dyrektorzy, Nauczyciele, Rodzice, Uczniowie…

            …z całą mocą, najserdeczniej jak umiemy oraz nieustająco zapraszamy Was do współpracy z naszym Stowarzyszeniem.

Tym razem nasza oferta, która realizowana jest  w ramach projektu „Przestrzeń dla edukacji – Szkoła jest nasza!” współfinansowanego z dotacji Urzędu Miejskiego w Dąbrowie Górniczej,  dotyczy szkoleń prowadzonych przez praktyków, naukowców, ludzi na co dzień się zajmujących i korzystających ze zdobyczy neurodydaktyki, nowoczesnej pedagogiki, ściśle związanych z ruchem Budzącej Się Szkoły. Szkolenia i warsztaty dotyczyć będą konkretnych działań i rozwiązań, dzięki którym Wasza praca może stać się jeszcze bardziej efektywna oraz wspólnie nauczymy się m.in. jak nauczyć się uczyć, w jaki sposób motywować do nauki, jak rozwijać kompetencje, jak odchodzić od oceniania…

Warsztaty odbywać się będą w formie webinariów w naszej siedzibie (ul. Tysiąclecia 1a, Dąbrowa Górnicza), w której poczują się Państwo bezpiecznie, dobrze i jak u siebie. Będzie nam fajnie, będzie nam dobrze, porozmawiamy, nauczymy się pożytecznych
i ciekawych rzeczy.

Nasze warsztaty są całkowicie i absolutnie bezpłatne, ale obowiązuje dobry humor
i otwarcie na drugiego człowieka.

Obok szkoleń i warsztatów równie serdecznie zapraszamy do udziału w kafejkach metodycznych oraz dyskusyjnych, otwartych spotkaniach BSS.

Spotkajmy się i razem zmieniajmy dąbrowskie i zagłębiowskie szkoły na lepsze. Szczegółowy harmonogram wydarzeń w miesiącach marzec-kwiecień 2020r. :

13 marca 2020r. godz. 17:00
dr Marcin Jaracz „Neurobiologiczne podstawy uczenia się” cz.1

26 marca 2020r. godz. 17:00
Otwarte Spotkanie Dyskusyjne BSS pt. „Dzieciństwo to nie wyścigi”
(dla rodziców, ucznów i nauczycieli)

27 marca 2020r. godz. 17:00
dr Marcin Jaracz „Neurobiologiczne podstawy uczenia się” cz.2

3 kwietnia 2020, godz. 16:30
dr Marzena Żylińska „Neurodydaktyka. Co nauczyciele o procesach uczenia się wiedzieć powinni”

18 kwietnia 2020r. godz. 16:30
Anna Szulc Co zrobić, by oceny nie były celem edukacji?

28 kwietnia 2020r., godz. 16:00
Tomasz Tokarz „Szkoła w zasięgu i w sieci”- warsztaty metodyczne

W celu zapisu i rezerwacji miejsca, prosimy o zgłoszenie mailowe na adres dopamina@op.pl (w zgłoszeniu prosimy o podanie imienia i nazwiska, numeru reprezentowanej placówki, numeru telefonu do kontaktu). W razie jakichkolwiek dodatkowych pytań lub wątpliwości, prosimy o kontakt, tel. 504820333/660455708

Opublikowane w

Gotowi do startu? Start!

Szybko, szybciej, najszybciej..

Świat oszalał.  Mam wrażenie jakiegoś ponaddźwiękowego pędu bylegdzie i bylepocoś oraz bylebypędzić.

Oszalała szkoła…

                                     …z tymi rankingami, ciągłym testowaniem, podbijaniem wyników, świadectwami z paskiem, za wszelką cenę i po trupach (dzieci, ja wiem jak to brzmi).  Czasem tracę wiarę i siły (jak dziś), bo ponad wszelką wątpliwość jestem pewna dziecięcych kompetencji i talentów (uwielbiam patrzeć jak z czystym, prawdziwym entuzjazmem i zaangażowaniem oddają się swoim zajęciom) i mam do tego zaufanie… Wiem, jak potrafią być genialne i jak szybko się uczą, gdy  czują się w swoim żywiole. Z drugiej jednak strony to, co obserwuję w kontekście rzeczywistości szkolnej, nie pozostawia żadnych złudzeń, bo…  …największy zapał i pasja, uważność i wrażliwość na szczegóły, bycie blisko siebie, swoich emocji i potrzeb, stawianie pytań i próby samodzielnego poszukiwania odpowiedzi, myślenie i rozmyślanie, dawanie sobie  czasu na pobycie, potrwanie w błędzie, na nieudane próby i inne rozkminy równa się ZBYT WOLNE TEMPO PRACY. A ZBYT WOLNE TEMPO PRACY oznacza mizerny wynik oraz mierne oceny. Bycie na szarym końcu stawki z poczuciem porażki, frustracji i braku wartości.

Nie jest ważne, czy znasz tabliczkę mnożenia – ważne, czy podajesz wyniki w narzuconym przez nauczyciela tempie (i również „wyrwany w nocy o północy”). Nie liczy się, czy potrafisz odejmować i dodawać  te wszystkie ułamki – ważne, że masz to robić na czas. Jeśli potrafisz pisać poprawnie, ale nie w pośpiechu – przegrywasz. Nikogo nie obchodzi co wiesz, Twoja ogólna wiedza nie ma kompletnie znaczenia, Twoja wiedza w ogóle jest bez wartości, jeśli nie mieści się w kluczu konkretnych odpowiedzi na konkretne pytania, których masz udzielić rzecz jasna w konkretnym czasie. Dodatkowo pytania te są celowo sformułowane tak zawile i podchwytliwie, żeby prawdopodobieństwo przyłapania Cię na błędzie oraz udowodnienie niewiedzy było maksymalnie wysokie..

Wciąż słyszę, że to wszystko przez system, złych ministrów, złe reformy, urzędy i przepisy oraz programową podstawę. Często obwiniani są oczywiście też sami uczniowie (bo przesadzają, są nazbyt wrażliwi i delikatni, albo im się nie chce, bo są niegrzeczni, bo się nie uczą, bo nie myślą). Wciąż szukamy usprawiedliwień i winnych. Wciąż i wszędzie. Tylko nie w sobie…

A tymczasem systemem dla naszych dzieci i naszych uczniów w naszej szkole jesteśmy MY. My, rodzice i my, nauczyciele. Bo szkoła jest  nasza! To my odpowiadamy za to, jaki w danej szkole panuje klimat, jaka jest w niej atmosfera uczenia się. Mamy wpływ na wizję i misję naszej szkoły, na jej statut, na wartości, na wewnętrzny system oceniania, na organizacje i przebieg lekcji, mamy wpływ naprawdę na wszystko, co najważniejsze..

I wpływamy…

I oto mamy te nasze szkoły, w których tak bardzo liczą się cyferki i papierki, ale tak często nie liczy się tu człowiek. Z pseudotroską o przyszłość naszych dzieci i uczniów, w imię jakiegoś wyższego megadobra (bez konsekwencji, bezmyślnie i równie często, mam wrażenie, bez serca) trenujemy, tresujemy, mierzymy i ważymy, punktujemy, równamy w szeregu, zniechęcamy do współpracy i budowania autentycznych, dobrych relacji, zmuszamy do bezrefleksyjnej pogoni za… ? ? ?

Co czeka na mecie tego (o)presyjnego ultramaratonu z przeszkodami i pod przymusem? Szczęście, świetlana pełna sukcesów przyszłość, spełnione marzenia, jakieś fajerwerki, oklaski, wielkie bogactwo?

I czy na pewno dla każdego, skoro przecież każdy w pocie czoła biegnie tam na pohybel i na zatracenie? Czy koniecznie trzeba tam (i gdzie to jest?) być pierwszym?

Tak szczerze… …macie w sobie to przekonanie i wiarę, że rzeczywiście i bez wątpienia na każdego, kto ten wyścig ukończy, a każdy, kto jest w szkole przecież chcąc nie chcąc musi się ścigać, bo jak się nie ściga to już przegrał wszystko i jest „głąbem”, „nikim”, „ofiarą losu”, że naprawdę i bez wątpienia na każdego czeka na końcu zasłużony sukces i zwycięstwo?

Ja nie mam… I nie zamierzam dłużej oszukiwać ani siebie, ani moich dzieci….

Co wiem na pewno? Wiem na pewno, że tam na końcu jest życie. Prawdziwe! I tam wcale (nigdy nie liczyła się) nie liczy się i nie będzie się liczyć szybkość i działanie według instrukcji/klucza (w tym doskonale sprawdzają się roboty). W prawdziwym życiu liczy się pasja, prawda i wyjątkowość. A żeby swoją pasję znaleźć i być w niej prawdziwym, trzeba dać sobie czas.. na poszukiwania, na bycie sobą i trzeba mieć też bezwzględnie niezachwiane poczucie, że to kim się jest, kim się staje jest najważniejsze, trzeba mieć czas, by odkryć i polubić siebie, tego autentycznego. Poczucie spełnienia – to jest sukces życiowy. Za tym już wszystko przychodzi samo. Nieszczęśliwy człowiek nie osiągnie wiele i niewiele z siebie da światu.. DZIECIŃSTWO TO NIE WYŚCIGI! Życie to nie wyścigi.  

STOP! Po pierwsze nie każmy naszym dzieciom i uczniom dłużej dźwigać (dodatkowo!) tego bagażu naszych wygórowanych oczekiwań i ambicji, tych apokaliptycznych wyobrażeń przyszłości bez przyszłości, własnych strachów oraz naszej wszechwiedzy. To jest ogromny ciężar. Nie, nie mylę się, intuicyjnie każdy z nas czuje, że to jest bardzo nie fair i nie okey.  Ale bardzo łatwo i wygodnie przykleja się na sumienie plaster z takich na przykład świadectw z paskiem (zapewniam kiedyś ich zabraknie, szybciej niż później), albo z piętnastu w semestrze sprawdzianów, które przecież najlepiej  świadczą, o tym, że jesteśmy jako nauczyciele  wydajni , efektywni oraz że realizacja podstawy – obecna i że nam tak bardzo zależy!

STOP! Refleksja, zatrzymanie, odpowiedzialność!, teraz!

Bardzo w to wierzę, że jako rodzice i nauczyciele chcemy jak najlepiej dla naszych dzieci i uczniów. I chcę wierzyć, że możemy dać im wreszcie po prostu dobrą szkołę, na miarę ich potrzeb (nie naszych oczekiwań i wyobrażeń), szkołę, która słucha, czuje i wspiera, która uczy(się) i którą da się lubić. Bo gdy w wychowaniu i edukacji stawiamy na zdobywanie ocen, medali i dyplomów, na bezwzględną rywalizację, a nie troszczymy się o relacje i o emocje, to zaniedbujemy jedną z fundamentalnych sfer życia. Słuchajmy się, rozmawiajmy, usłyszmy nasze dzieci i uczniów, pozwólmy im wreszcie na swobodny rozwój (we własnym tempie), ufajmy, wspierajmy, działajmy.
Tak, to bywa bardzo trudne, zreflektować, podjąć decyzję o zmianie, wytaczać nowe szlaki.. A jednak.. Odwagi! Szkoła jest nasza!

Ty tez możesz przyłączyć się do akcji „Dzieciństwo to nie wyścigi”.
Zatrzymaj się, udostępniaj i nagłaśniaj..

c.d.n.

Ania

#dziecinstwotoniewyścigi
Budząca się szkoła
foto: memy.pl

Opublikowane w

Wyścigi mimo woli.

Są ludzie, którzy lubią się ścigać. I to jest super. Bo ludzie, na szczęście, są różni. I to jest jeszcze suprzejsze. Jednych wyścig nakręca i motywuje, a innych…

…też nakręca i motywuje, ale spala tak bardzo, że nie jest dla nich. To ja. Podjąłem kiedyś tak głupią decyzję, jaką był start w wyborach samorządowych i tak się zapędziłem i skupiłem na tym wyścigu, że, kiedy się już skończył, byłem strzępkiem nerwów, a przede wszystkim zorientowałem się, że przez te dwa czy trzy miesiące nie zauważałem niczego poza nim. A przecież świat się toczył wtedy i ominęła mnie pewnie masa ciekawych rzeczy…

Pewnie część z Was (pozdrawiam wszystkich Samorządowców) obruszyła się na sformułowanie „głupia decyzja”. Powiem więc to jeszcze raz – była to jedna z najgłupszych decyzji w MOIM życiu. Moim. Nie mówię, że startowanie w wyborach jest czymś złym i głupim. Mówię, że w moim przypadku tak było. I że więcej się to nie powtórzy. Bo wyścigi nie są dla mnie. Wykańczają mnie i spalają. Świadomie zatem podejmuję decyzję… …bo nie chce mi się pocić nie wiadomo po co…

Problem z wyścigami szkolnymi ma się jednak i niestety nieco inaczej. Tutaj bowiem nikt nie pyta, czy chcesz w nich brać udział. Kibice i trenerzy zapisali Cię na listę startową, kiedy byłeś tego zupełnie nieświadomy. A teraz tylko w różny sposób dopingują Cię i trenują, nadal nie pytając, jak się z tym czujesz i czy Ci się to podoba.

Bo akcja wygląda tak, że masz 6 czy 7 lat, kończysz sobie przedszkole, gdzie było raczej fajnie, bo była Pani Asia i Pani Ania, dużo się bawiliście, śpiewaliście piosenki i kiedy było ciepło, to wychodziliście na dwór. Chociaż nie zdawałeś sobie z tego sprawy, bardzo dużo się tam nauczyłeś. No, ale jesteś już przecież duży i najwyższa pora iść do szkoły. Jarasz się przecież. Będzie czad. Będziesz miał plecak, nowych kolegów, panią i klasę. I przede wszystkim będzie fajnie, bo będziesz się uczył nowych rzeczy.

No i jest fajnie. Przynajmniej na początku. Bo wszystko jest nowe i jesteś ciekawy. Tyle tylko, że potem dzieją się dwie rzeczy – po pierwsze jak już usiadłeś w tej ławce, tak będziesz w niej siedział przez najbliższe 8, a wręcz 12 lat, po drugie zaś wszyscy naokoło chcą, żebyś był najlepszy w tej grze.

Rodzice, Nauczyciele, Dziadkowie, Samorządy… i inni… …pokazują Ci różne marchewki – świadectwa z paskami (z których jedyny pożytek jest taki, że będziesz mógł ich użyć za kilka lat trenując swoje dzieci), stypendia naukowe (co tak właściwie nagradzają – wybitne osiągnięcia, typu wygrane konkursy i olimpiady, specjalizacje w danych dziedzinach, czy znowu wysoką średnią ze WSZYSTKIEGO), punkty z zachowania (jak będziesz brał udział w działaniach charytatywnych, dostaniesz nagrodę). Oczywiście najważniejszą nagrodą jest dostanie się do kolejnej szkoły, czyli kolejnego – jeszcze ostrzejszego etapu.

Oprócz marchewek jest oczywiście spory zestaw kijków, straszaków i opluwań („nie zdasz!”, „będziesz głąbem do końca życia!”, „nic nie osiągniesz!”, „głupi jesteś, byłeś i będziesz!”).

Nasz przekaz dnia (codziennie i nieustająco) jest prosty – przestańmy się wszyscy nawzajem okłamywać! To jest droga donikąd!

Nie mówimy, że każda rywalizacja jest bez sensu i jest zła (postęp tak wiele jej zawdzięcza, nie ma o czym gadać, pamiętacie Teslę i Edisona?). Mówimy, że nie ma nią miejsca w szkole, a już na pewno nie w takim wymiarze, jak wszyscy obserwujemy to dzisiaj. Przede wszystkim zaś, że nie wolno nam jej sztucznie napędzać i nakręcać. Bo nasze dzieci coraz bardziej się gubią i nie wiedzą, z kim rywalizują, a przede wszystkim – dlaczego? Bo niczemu dobremu ona nie służy. Bo nie uczy nas choćby tych kompetencji, które w XXI wieku uznaje się za najważniejsze.

Czyli kreatywności i umiejętności współpracy/pracy w grupie. To ludziom w nie wyposażonym będzie łatwiej znaleźć w przyszłości satysfakcjonującą ich pracę. To oni będą poszukiwanymi pracownikami.

I trzeba to z całą mocą podkreślić – szkolny wyścig żadnej z tych kompetencji nie kształci i nie rozwija…

Robert

(c.d.n)

#dziecinstwotoniewyscigi #dzieciństwotoniewyścigi

Opublikowane w

ZIELONE POLEKCJE

Projekt współfinansowany dzięki grantowi z Funduszu Naturalnej Energii, w ramach konkursu, którego organizatorem jest Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A., a Partnerem – Fundacja „za Górami, za lasami”. Zielone Polekcje – szkolny ogród społeczny przy Szkole Podstawowej nr 16 z Oddziałami Przedszkolnymi w Dąbrowie Górniczej oraz cykl zielonych lekcji w ramach świetlicowego Eko Lab. Tak!